فرض کنید پس از کلی برنامهریزی، به همراه خانواده راهی یک سفر جادهای هیجانانگیز شدهاید، اما درست در نیمههای شب، خودروی شما خراب شده و وسط جاده میایستد. به نظر شما در چنین شرایطی چه باید کرد؟ اینجاست که باید جعبه ابزارتان را بیرون بیاورید و با استفاده از ابزارآلات مخصوص مکانیکی ، خودتان دست به کار شوید و ماشین را عیبیابی کنید.
در این بلاگ قصد داریم کاربردیترین ابزارآلات مکانیکی خودرو را به شما معرفی کنیم تا بدون نیاز به مکانیکی یا امداد خودرو، بتوانید تعمیرات پایه را انجام دهید. برای برداشتن اولین قدمها در مسیر یک مکانیک حرفهای شدن، تا پایان این بلاگ با ما همراه باشید.
اساسیترین ابزارآلات برای تعمیرات خودرو
قبل از مطالعهی این بخش بهتر است تصمیم بگیرید که قصد راهاندازی یک مغازه کوچک مکانیکی را دارید یا این که به دنبال ابزارآلاتی هستید که محض احتیاط برای تعمیرات خودرو همیشه همراه خود داشته باشید؟
زیرا ابزارآلات مکانیکی ماشین بسیار متنوع هستند و در صورتی که تصمیم دارید همواره آنها را همراه خود در اتوموبیل داشته باشید، خرید همهی آنها به دلیل هزینهی بالا و مشکلات حمل و نقل، عاقلانه و منطقی نیست.
در ادامه، چند تا از کاربردیترین ابزارآلات تعمیرات خودرو که میتوانید در ماشین همراه خود داشته باشید را به شما معرفی میکنیم.
انواع آچار
حتما شنیدهاید که تعمیرکارها و مکانیکهای حرفهای را اینگونه معرفی میکنند: «فلانی، آچار به دست است». از همین اصطلاح میتوان حدس زد که یکی از اصلیترین ابزارآلات برای تعمیرات، انواع آچار و پیچگوشتیها هستند.
از پرکاربردترین آچارها برای تعمیرات خودرو میتوان به آچار آلن، آچار فرانسه، آچار رینگی، آچار تخت، آچار جغجغهای و انبر قفلی اشاره کرد. برای آشنایی بیشتر با هر کدام از این آچارها، به جدول زیر توجه کنید.
آچار آلن | این ابزار با ظاهری L مانند در سایزهای متفاوت تولید شده و برای بازکردن و بستن مهرههای ششگوش استفاده میشود. |
آچار فرانسه | آچار فرانسه یک ابزار تقریبا همهکاره است که با یک زبانهی قابل تنظیم برای کار روی انواع پیچها با سایزهای مختلف استفاده میشود. |
آچار رینگی | آچار رینگی همانطور که از نام آن مشخص است، ظاهری شبیه به حلقه دارد که شیارهایی درون آن قرار دارند. این ابزار برای باز و بستهکردن انواع مهرهها کاربرد دارد. |
آچار تخت | دارای یک دسته و دهانهی ثابت است که در سایزهای متنوع برای باز و بستهکردن پیچ و مهرهها تولید میشود. آچارهای تخت برای فضاهای تنگ و باریک بسیار پرکاربرد هستند. |
آچار جغجغهای | دارای سری استوانهای و دستهی چرخان است. |
انبر قفلی | دارای دهانهی بزرگ قابل تنظیم با تعدادی دندانه روی فکها است و در انواع مختلفی تولید میشود. |
آچار شمع | مخصوص تعمیرات خودرو بوده و برای سرویس یا تعویض شمع اتوموبیل و باز کردن آن از روی موتور کاربرد دارد. |
آچار فیلتر روغن | یک ابزار قابل تنظیم و مهم در مکانیکیهاست که برای باز کردن و تعویض فیلتر روغن خودرو استفاده میشود. |
آچار ضربهای | قدرت بسیار زیادی در ضربهزدن دارد و برای باز و بستهکردن پیج و مهرههایی که بیش از حد سفت هستند، استفاده میشود. |
آچار لاستیک | برای بازکردن و فشردهکردن مهرههای لاستیکی روی سیستم تعلیق ماشین استفاده شده و برای تعمیرات خودرو کاربردی است. |
جک بالابر
اگر در وسط جاده لاستیکتان پنچر شود و بخواهید آن را عوض کنید، یا باید از سوپرمن کمک بخواهید تا ماشین را از جا بلند کند، یا اینکه از یک جک بالابر استفاده کنید!
جک بالابر یکی از ضروریترین ابزارآلات موردنیاز برای پنچرگیری و تعمیرات ماشین است که میتواند وزن خودرو را تحمل کرده و آن را از زمین بلند کند. اگر قصد دارید یک جک بالابر با تحمل وزن بسیار بالا در حد کامیونها خریداری کنید، بهتر است به سراغ جکهای آسانسوری بروید.
بکس و دریل شارژی
در تعمیرات خودرو همواره پیچ و مهرهها و گاهی بکسهایی پیدا میشوند که به دلیل سفت شدن، باز کردن آنها نیروی بسیار زیادی میطلبد و کار هر کسی نیست. اینجاست که باید از پیچگوشتیهای شارژی (دریل شارژی) و بکسهای شارژی استفاده کرد. این تجهیزات حمل و کاربرد آسانی دارند و روند انجام تعمیرات را ساده میکنند.
دوست خوبم، توجه داشته باش که بکس و دریلهای شارژی باید متناسب با نوع خودرو خریداری بشن؛ حتی اگر در یک مغازهی مکانیکی کار میکنی، بهتره این دریلها رو متناسب با بیشترین نوع خودروهایی که برای تعمیر پیشت میارن، انتخاب و خریداری کنی.
چکش
در هر خودرو، شما به دو نوع چکش نیاز دارید؛ چکشهای لاستیکی یا فلزی برای تعمیرات خودرو و جدا کردن بازوهای کنترل و چکشهای کوچک که در مواقع اضطراری و برای شکستن شیشه و خارجشدن از داخل خودرو استفاده میشوند.
اگر هم قصد راهاندازی یک مکانیکی را دارید باید به خرید سه تا چهار نوع چکش در اندازههای مختلف فکر کنید. توجه داشته باشید که برای تعمیرات خودرو، چکشهای لاستیکی انتخاب بهتری نسبت به انواع فلزی هستند؛ زیرا با ضربه به سطح اتوموبیل آسیب نمیزنند.
گیج تنظیم فشار باد لاستیکها
میدانید تنظیم نبودن باد لاستیکها میتواند چه بلایی سر ماشین نازنینتان بیاورد؟ کمبودن باد تایرها میتواند باعث فرسایش سریعتر لاستیکها، افزایش مصرف سوخت و حتی اختلال در رانندگی شود. زیاد بودن باد لاستیک در بعضی فصول نیز باعث ترکیدن آنها میشود. پس چه باید کرد؟
بهترین کار این است که همیشه قبل از سوار شدن به اتوموبیل به تایرها نگاهی بیندازید و در صورت نیاز، فشار باد آنها را تنظیم کنید. با استفاده از یک گیج تنظیم فشار و بهرهگیری از دفترچه راهنمای ماشین، به راحتی میتوانید این کار را انجام دهید.
رفیق، یادت باشه که برای تنظیم باد لاستیک باید منتظر زمان مناسب باشی. بهترین زمان برای انجام این کار وقتیه که هنوز مسافت زیادی با خودرو رانندگی نکردی و تایرها گرم نشدن. بهتره این مسافت کمتر از 2 کیلومتر باشه.
طناب یا سیم بکسل
در مواقعی که ماشین شما بدون دلیل خاموش شده و کار نمیکند، تنها راهی که برایتان باقی میماند این است که از سایر رانندگان کمک بخواهید که ماشین شما را تا نزدیکترین تعمیرگاه بکسل کنند. برای این کار به یک سیم بکسل باکیفیت با قطر متوسط و طول حدودا 4 متر نیاز دارید.
سیم بکسل برای مناطقی که زمینها باتلاقی و پوشیده از گل و لای هستند نیز بسیار کاربردی است و در صورت گیر کردن ماشین در گِل، برای بیرون کشیدن آن استفاده میشود.
مولتی متر دیجیتال
مواقع زیادی پیش میآید که لازم است سیستم برقی خودرو را بررسی کرده و مقادیری مانند شارژ باتری را اندازهگیری کنید. با استفاده از یک مولتیمتر دیجیتال شما میتوانید جریان الکتریکی و ولتاژ بخشهای الکتریکی خودرو را اندازه بگیرید تا عیبیابی و تعمیر آن سادهتر شود.
مولتیمتر با نامهای آمپرمتر، اهممتر و ولتمتر نیز شناخته شده و در انواع مختلف با قابلیتهای متنوع به فروش میرسد.
بدون شک همهی شما با انبردستها آشنا هستید. این ابزارها دارای فک متحرک و ثابت هستند و متناسب با نوع کاربردشان، ظاهر و سایزهای متفاوتی دارند.
انبردستها میتوانند برای انجام کارهایی که نیروی دست برای آنها کافی نیست به شما کمک کنند؛ برای مثال برای قطع سیم و کابل، برای نگهداشتن اجسام و جلوگیری از تکان خوردن آنها و … . از پرکاربردترین انواع انبردست در مکانیکی خودرو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دم باریک و انبردست ساده
- سیم چین و انبر کابلبُر
- انبر کلاغی
- انبر خار بازکن
- انبر بست رادیاتور
- سیم لخت کن
- انبر باتری
- انبر سوکتزن
- گاز انبر
چه ابزارآلات دیگری برای راه اندازی یک مغازه مکانیکی لازم است؟
تا اینجا با ابزارآلاتی آشنا شدید که برای تعمیرات خودرو ضروری بوده و میتوانید آنها را در ماشین، همراه خود جابهجا کنید.
در ادامه، برخی دیگر از ابزارآلات مکانیکی خودرو را خدمتتان معرفی میکنم که به دلیل سنگینبودن و تنوع بالا، بهتر است در مکانی ثابت مانند کارگاه یا مکانیکی نگهداری شوند.
پمپ باد
کمپرسور هوا که با نام پمپ باد نیز شناخته میشود یک ابزار کاربردی برای افزایش باد لاستیکهاست و در زمان پنچرگیری، تعمیرات خودرو، پاکسازی قطعات خودرو و صافکاری رنگ نیز استفاده میشود.
با بهرهگیری از این ابزار میتوان هوای فشرده را به داخل سیستم خنککننده و روغنرسانی خودرو پمپاژ کرد تا عملکرد ماشین به طرز قابل توجهی بهبود پیدا کند.
پایه نگهدارنده قطعات خودرو
گاهش پیش میآید که برخی از قطعات خودرو مانند موتور به تعمیرات اساسی نیاز دارند و باید از بدنه خودرو جدا شده و روی پایهای نصب شوند تا تعمیرکار از هر طرف نسبت به آن تسلط داشته باشد.
پایه نگهدارنده قطعات خودرو مخصوص همین کار ساختهشده است. این تجهیز، بدنهای محکم دارد و به چرخهای ترمزدار مجهز است. شما میتوانید هنگام تعمیرات و حتی رنگ و صافکاری، قطعه را روی این پایه نصب کنید، سپس آن را در طول کارگاه با خود جابه جا کرده و تمام فنون خود را روی آن پیاده کنید.
دستگاههای تشخیص خطا و تعمیرات بدنه
طبیعتا یک مکانیک علم غیب ندارد و شما نباید از خود انتظار داشته باشید که به محض دیدن هر ماشین، سریع مشکل آن را شناسایی کرده و در جهت رفع آن اقدام کنید. گاهی اوقات عیب یابی خودرو از تعمیر آن بسیار سختتر و زمانبَرتر است.
در چنین شرایطی دستگاههای تست و تشخیص خطا به کمک شما میآیند و مشکلات خودرو و ایرادات مکانیکی آن را هر چه زودتر شناسایی میکنند.
سپس شما به تجهیزاتی برای تعمیرات خودرو و بدنهی آن نیاز دارید. در این راستا بهتر است انواع ابزارآلات، جوش و برش و … را در مکانیکی خود داشته باشید تا در صورت لزوم از آنها استفاده کنید.
جمع بندی نهایی: در هر مکانیکی به چه ابزارآلاتی نیاز داریم؟
در جدول زیر به عنوان یک جمعبندی نهایی، هر آن چه که در یک کارگاه مکانیکی برای تعمیرات خودرو نیاز هست، آوردهشده است.
ابزارآلات دستی | ابزارآلات قدرتی مخصوص تعمیرات | مواد مصرفی تعمیرات خودرو | دستگاههای اندازهگیری در مکانیکی |
پیچ و مهره | ابزار جوشکاری و برشکاری | دستکش لاتکس | مولتیمتر دیجیتال |
انواع آچار | دستگاه پرچ و فشردهسازی | دستمال تمیز کننده | دستگاه بالانس چرخها |
انواع انبردست | دستگاه سنبادهزنی | ظرف تخلیه روغن | دستگاه تعیین تراز |
پیچگوشتی ساده و شارژی | دستگاه خمکن | روغن موتور | دستگاه تعیین کیفیت روغن ماشین |
کابل و نوار برق | دستگاه تراش | فیلتر هوا و روغن | اسید سنج (هیدرومتر) |
چراغ قوه | کمپرسور هوا | دیسک و صفحه کلاچ | – |
ابزارآلات نگهدارنده | پمپ وکیوم | لاستیک و باتری | – |
سیم بکسل | تستر تراکم سیلندر | کمک فنر | – |
گیج تنظیم فشار | انواع جک بالابر | مایع ترمز | – |
سخن پایانی
از نظر من تمام افرادی که به رانندگی علاقمند هستند، لازم است که با ابزارآلات تعمیر خودرو آشنا شده و همیشه چندتا از آنها را در ماشین همراه خود داشته باشند. در این بلاگ 8 تا از ضروریترین ابزارآلات مکانیکی خودرو را معرفی کرده و برخی از ابزارهای حرفهایتر که باید در مکانیکیها موجود باشند را نام بردیم. به نظر شما چه تجهیزات دیگری برای تعمیرات خودرو ضروری هستند؟ آنها را برایم بنویسید.
سوالات متداول
منظور از سیستم تعلیق خودرو چیست؟
سیستم تعلیق خودرو بخشی از خودرو است که از منتقلشدن تکانهای خودرو بر اثر عبور از سطوح ناهموار به بدنه اتوموبیل و سرنشینان جلوگیری میکند.
انبر کلاغی چیست؟
این ابزار ترکیبی از آچار فرانسه و انبردست است که با یک فک متحرک و قابل تنظیم، به خوبی روی قطعه منطبق میشود. از مهمترین کاربردهای انبر کلاغی، باز کردن پیچ و مهره و تعمیر لولهها است.